Hoogsensitiviteit ook wel HSP genoemd, is een verhoogde gevoeligheid voor interne en externe prikkels en indrukken. Mensen die deze eigenschap hebben krijgen vaak te horen dat ze ”zo gevoelig zijn” of ”niet stevig genoeg in hun schoenen staan”. Je hebt de neiging om je af te stemmen op anderen en voor anderen te zorgen. Ook heb je veel tijd nodig om bij te komen van alle indrukken. Je kunt verschillende testen op internet doen om uit te zoeken of je hoogsensitief bent. Ook kan deze blog je helpen om na te gaan of je hoogsensitief bent.
Het zenuwstelsel van hoogsensitieve mensen is veel gevoeliger dan bij de meeste mensen. Onder gunstige omstandigheden hebben hoogsensitieve personen een verfijnd en diepgaand observatievermogen waardoor zij dingen sneller en gedetailleerder waarnemen dan de meeste mensen. Stress en andere overbelasting zorgen er echter voor dat deze kwaliteiten worden ondermijnd. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat 15 tot 20% van de bevolking deze eigenschap heeft.
Kwaliteiten en valkuilen van hoogsensitieve personen
Hoogsensitieve personen hebben enorm veel kwaliteiten op creatief en sociaal gebied. Je vindt deze mensen dan ook vaak terug in beroepen zoals; adviseur, consultant, schrijver, onderzoeker, psycholoog, coach, leraar, acteur of filosoof. De voorwaarde voor het ontwikkelen van talenten is dat een HSP leert om met deze eigenschap om te gaan. Iemand met deze eigenschap weet meestal wel dat hij of zij gevoelig is maar weet vaak niet waar deze sensitiviteit vandaan komt. In dat geval heb je vaak de neiging om jezelf dusdanig te overbelasten, dat je hierdoor vastloopt.
Als HSP wil je net als ieder ander graag meedoen in de maatschappij. Je past je waarschijnlijk teveel aan waardoor je overbelast raakt en mogelijk zelfs een burn-out krijgt. Door te leren hoe je beter met je hooggevoeligheid om kunt gaan, kunnen je kwaliteiten verder worden ontwikkeld en kun je ze beter inzetten in je dagelijks leven.
Welk type hsp?
We onderscheiden twee typen hoogsensitiviteit. Niet ieder persoon met HSP is hetzelfde omdat iedereen een eigen, unieke persoonlijkheid heeft waarin bepaalde kenmerken in meer of mindere mate aanwezig zijn. Uit onderzoek is gebleken dat er belangrijke verschillen zijn binnen de groep HSP.
De grootste groep van ongeveer 70% is van nature rustig en introvert. Zij voelen zich goed bij een rustig en regelmatig leven. De overige 30% is meer extravert en heeft juist wel behoefte aan spanning en nieuwe ervaringen. Zij worden daarom ook wel de high sensation seekers genoemd. Aan de ene kant zijn ze snel verveeld en willen ze uitdaging, maar aan de andere kant zijn ze ook snel overprikkeld. Het is voor deze groep vaak een kwestie van hollen of stilstaan. De sensatiezoekers ontmoeten graag nieuwe mensen, gaan regelmatig op (lange) reizen en ondernemen fysiek en geestelijk uitdagende activiteiten.
De overeenkomst tussen beide typen is dat ze interne en externe prikkels sensitiever en intenser waarnemen, waardoor ze sneller overprikkeld kunnen raken dan mensen die deze gevoeligheid niet hebben. Beide typen hebben daarom meer rust nodig zodat ze alle prikkels kunnen verwerken.
Je kunt verschillende testen doen om na te gaan of je hoogsensitief bent. Wil je inzicht in wat voor type hsp je bent dan kun je op de website van Femke de Grijs een hsp test doen.
Waaraan herken je hoogsensitiviteit? Enkele kenmerken;
- Je bent je bewust van subtiele signalen in je omgeving.
- Je wordt beïnvloed en voelt stemmingen van anderen goed aan.
- Je bent gevoelig voor pijn.
- Je kunt je moeilijk afsluiten voor externe prikkels.
- Je hebt veel behoefte om alleen te zijn.
- Je bent gevoelig voor voeding, alcohol en cafeïne.
- Je raakt gemakkelijk overprikkelt door fel licht, sterke geuren en harde geluiden.
- Je hebt een rijke complexe innerlijke belevingswereld.
- Je hebt een sterke behoefte om op zoek te gaan naar de waarheid.
- Je hebt een sterke behoefte naar zingeving.
- Je bent perfectionistisch, je wilt ”alles” goed doen.
- Je weet wat je moet doen als mensen in je omgeving zich niet prettig voelen.
- Je bent onzeker over je kwaliteiten.
- Je voelt je vaak nerveus als er op je vingers wordt gekeken, je presteert daardoor beduidend minder.
- Je hebt een sterk innerlijk kompas, je weet wat je wilt. (HSS type).
- Je hebt behoefte aan verandering, je wilt ontdekken. (HSS type).
- Je houdt je bezig met spiritualiteit en bezieling.
- Je bent gewetensvol.
- Je kunt je goed inleven in andere mensen.
- Je raakt snel ontroert door muziek, film of theater.
Klachten die je kunt hebben zijn?
- Vermoeidheid (chronisch).
- Overprikkelt zijn.
- Somberheid.
- Stemmingswisselingen.
- Depressie.
- Burn-out of Bore-out.
- Onzekerheid.
- Je hebt moeite om je af te schermen, je bent een ”spons”.
Verlegenheid of onzekerheid vaak als verkeert label van hoogsensitiviteit.
Veel hoogsensitieve mensen hebben een verkeerd beeld van zichzelf. Ze zien zichzelf vaak als verlegen of onzeker omdat ze dat in hun jeugd alsmaar te horen hebben gekregen. Als je gelooft dat je onzeker of verlegen bent dan heeft dat natuurlijk (negatieve) gevolgen voor hoe je in het leven staat.
Verlegenheid of onzekerheid is de angst dat anderen ons niet aardig zullen vinden, dat we falen of dat we niet geaccepteerd worden. Het is echter geen permanent aanwezige karaktertrek, maar een gemoedstoestand. Je kunt je even verlegen of onzeker voelen, maar dat is van voorbijgaande aard.
Wil je weten of je hoogsensitief bent dan kun je de HSP test doen.